Đôi lúc người ta có cảm giác rằng nhân loại đang bên bờ vực thẳm. Lan tràn những cuốn sách và bài viết hứa hẹn giải thích làm thế nào mà chúng ta đi đến kết cục như vậy. Sapiens: Lược sử loài người của tác giả Yuval Noah Harari là một trong số những cuốn sách như vậy. Nó được đông đảo độc giả đón nhận, đã bán ra hơn 10 triệu cuốn, được Barack Obama và Mark Zuckerberg ca tụng. Ở mức độ công nhận ấy, câu hỏi đặt ra là: cuốn Sapiens đã đưa ra những lý giải gì?

Trong bài viết này, Ben Curry giải thích sự phát triển của tư tưởng khoa học dưới quan điểm Marxist. Ben giới thiệu về thế giới quan duy vật biện chứng, giải thích nó áp dụng vào thế giới tự nhiên như thế nào và cho thấy làm thế nào mà các nhà triết học Hy Lạp và La Mã cổ đại đã đặt nền móng cho khoa học hiện đại. Khoa học bao giờ cũng có gốc rễ từ xã hội có giai cấp, và thiếu thế giới quan duy vật biện chứng làm một số nhà khoa học hiện đại trở lại chủ nghĩa duy tâm và thần bí cái mà tư sản đã từng đấu tranh trong giai đoạn cách mạng của nó.

Năm ngoái, những cuộc khủng hoảng hiến pháp đã nảy sinh ở Anh, Mỹ, Tây Ban Nha, Ba Lan, và Brazil. Những cuộc khủng hoảng ấy thể hiện vấn đề lớn của giai cấp thống trị bởi vì nhà nước và luật hiến pháp bao quanh nó, đã bị huyền bí hóa một cách có chủ tâm. Nền dân chủ đại nghị và Pháp trị (Rule of Law)¹ được xem là những tư tưởng bất biến đã được đan dệt vào kết cấu của vũ trụ. Do vậy những khủng hoảng nảy sinh trên cấu trúc của bản thân nhà nước tư sản, đe dọa xua tan ánh hào quang của nó khỏi sự huyền bí và quyền năng.

Chủ nghĩa Marx là hệ thống quan điểm và học thuyết của Marx. Marx là một thiên tài đã tiếp nối và hoàn bị ba luồng tư tưởng chính của thế kỷ 19, đại diện bởi những quốc gia tiến bộ nhất của nhân loại: triết học cổ điển Đức, kinh tế chính trị Anh, và chủ nghĩa xã hội Pháp kết hợp với những học thuyết cách mạng Pháp về tổng thể. Thậm chí được những đối thủ thừa nhận, sự chặt chẽ và nhất quán của thế giới quan của Marx, về tổng thể cấu thành nên chủ nghĩa duy vật hiện đại và chủ nghĩa xã hội khoa học hiện đại, đóng vai trò là lý luận và cương lĩnh của phong trào công nhân ở tất cả các quốc gia trên thế giới.

Tính cấp thiết của chủ nghĩa quốc tế bắt nguồn từ vị thế quốc tế của giai cấp công nhân. Vị thế ấy đến lượt nó lại được chủ nghĩa tư bản phát triển thông qua việc tổ chức nền kinh tế thế giới thành một khối thống nhất, không thể chia cắt. Lợi ích của giai cấp công nhân ở nước này là giống hệt lợi ích của giai cấp công nhân ở nước khác. Do chủ nghĩa tư bản thiết lập sự phân công lao động, nó đã đặt cơ sở cho tổ chức lao động ở quy mô quốc tế mới và sản xuất được lập kết hoạch ở quy mô toàn cầu. Vì vậy, cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân ở tất cả các quốc gia tạo nên phong trào đấu tranh cho chủ nghĩa xã hội.

Tại sao không thể có chủ nghĩa xã hội ở riêng một nước?

Vụ sát hại thầy giáo Samuel Paty hôm thứ Sáu tuần trước đã gây nên làn sóng phẫn nộ trên khắp nước Pháp. Đây là lần đầu tiên một cuộc tấn công như vậy nhắm vào một giáo viên. Các giáo viên khu vực công đang trong tình trạng sốc, kinh tởm, sợ hãi và tức giận.

Các chính phủ, cả Hoa Kỳ và Anh gần đây đã tung ra một loạt chỉ trích chống lại cách mà Trung Quốc đối xử đối với người Duy Ngô Nhĩ. Thậm chí Hoa Kỳ đã đi xa đến mức áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với một loạt quan chức nhà nước hàng đầu của Trung Quốc chịu trách nhiệm về khu vực Tân Cương, và hiện truyền thông phương Tây cũng tích cực đưa tin về việc nhà nước Trung Quốc đàn áp người Duy Ngô Nhĩ. Theo thông tin từ báo chí tư bản thì hàng trăm nghìn người Duy Ngô Nhĩ đã và đang bị giam giữ trong các trại tù, trong khi những người còn lại phải đối mặt với sự đàn áp khắc nghiệt. Đó không phải là điều gì mới lạ, vậy tại sao lại là lúc này? Tại sao những kẻ đạo đức giả của chủ nghĩa đế

Các quốc gia nghèo nhất trên thế giới đang trải qua một vòng luẩn quẩn của nợ nần chồng chất. Đại dịch coronavirus đã gia tăng thêm gánh nặng cho ngân khố quốc gia của họ. Các nước này, với ngành sản xuất chủ yếu là khai thác nguyên liệu thô, đã phải vật lộn để đối phó với sự sụt giảm giá nguyên liệu, và cuộc khủng hoảng mới nhất này khiến tình hình đã hoàn toàn không thể kiểm soát được, đến lượt mình, điều này lại mang đến tác động lớn cho các nước tư bản tiên tiến.

Những cuộc biểu tình và đình công của quần chúng đã bùng nổ trên khắp Indonesia kể từ mùng 6 đến mùng 8 tháng 10 ngay sau khi Luật Omnibus gây tranh cãi được thông qua: Đó là một loạt những cải cách phản động quan trọng, còn được biết đến là Luật “Vụ nổ lớn”. Ở một loạt các thành phố, hàng chục nghìn công nhân đình công và học sinh bãi khóa, xuống đường trong cuộc đối đầu trực diện với cảnh sát chống bạo động.

Một báo cáo chuyên sâu do Oxfam công bố vào ngày 9 tháng 9 có tựa đềQuyền lực, Lợi nhuận và Đại dịch cho thấy làm thế nào mà giai cấp các nhà tư bản đã nhét đầy túi tham trong suốt đại dịch COVID-19.

Tăng trưởng kinh tế gần đây của Trung Quốc đã tạo thành một thách thức lớn đối với sự thống trị của chủ nghĩa tư bản Hoa Kỳ. Do đó, sự thù địch với Trung Quốc hiện là ưu tiên đối với cả hai đảng của giai cấp thống trị Hoa Kỳ. Ngoài việc gia tăng căng thẳng quân sự và cuộc tranh giành đế quốc đối với các nước ở châu Phi và nhiều nơi khác, điều này gần đây đã được thể hiện trong mối quan hệ trên các lĩnh vực công nghệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, được bảo trợ bởi chính phủ của họ.

Lại một người đàn ông da đen không vũ trang khác bị cảnh sát bắn, lần này là ở Kenosha, Wisconsin. Đoạn video hiện đang được lan truyền rộng rãi về cảnh quay bắt đầu với cảnh Jacob Blake đi vòng quanh xe của mình để mở cửa bên của xe để vào trong, ngay lập tức anh bị hai cảnh sát bám theo sau. Một trong những cảnh sát nắm lấy lưng áo của Blake, kéo anh ta về phía sau để ngăn anh ta vào xe của mình, và gần như ngay lập tức bắt đầu bắn ở cự ly gần, bảy phát vào lưng Blake. Trong video không có cảnh những đứa nhỏ của Blake ngồi ở hàng ghế sau. Blake được đưa vào bệnh viện và cha anh cho biết hiện anh đã bị liệt từ thắt lưng trở xuống.

Các cuộc biểu tình gần như diễn ra hàng ngày ở Thái Lan trong hơn một tháng qua. Chúng đang phát triển cả về kích thước và sự táo bạo. Từ vài chục đứa trẻ còn ở độ tuổi đến trên kêu gọi dân chủ đã trở thành hàng chục nghìn người biểu tình đang kêu gọi thách thức lại nền tảng cơ bản của xã hội Thái Lan. Theo họ, nếu chính phủ không phản hồi vào tháng 9, mọi thứ sẽ leo thang. Hiện trạng ở Thái Lan giống như một con thỏ bị mắc kẹt trong ánh đèn pha.

Cái chết đen ở thế kỷ XIV đã giáng một đòn chí mạng vào hệ thống phong kiến vốn đã trên đà suy tàn từ trước khi đại dịch bùng phát. Tương tự ngày nay là Đại dịch COVID-19, nó đã tiết lộ sự phá sản của chủ nghĩa tư bản và thực sự là một sự kiện làm thay đổi thế giới. Sự lây lan nhanh chóng và chết chóc mà nó mang lại đã phơi bày không thương tiếc sự bất lực của các chính phủ, đẩy các hệ thống dịch vụ y tế tới điểm sụp đổ và gây ra cuộc khủng hoảng sâu sắc nhất mà chủ nghĩa tư bản từng thấy kể từ những năm 1930 - nếu không muốn nói là chưa từng có.